Hergebruik van liggers: leren door te doen!
Rijkswaterstaat en Groene Liggers V.O.F. hebben een samenwerkingsovereenkomst getekend om de opschaling van hergebruik van liggers door te ontwikkelen tot een volwassen markt.
‘Bij het vinden van circulaire toepassingen is samenwerking tussen markt en overheid van groot belang’, zegt Hans Dussel, directeur Inkoop & Contractmanagement Grote Projecten bij Rijkwaterstaat. ‘We zijn daarom ook blij met deze samenwerkingsovereenkomst: om ervoor te zorgen dat alles wat we leren rondom het hergebruik van liggers verder in de praktijk kunnen gaan brengen.’
SBIR
De samenwerkingsovereenkomst brengt Rijkswaterstaat en 2 consortia samen die zijn ontstaan uit het SBIR (Small Business Innovation Research) initiatief ‘circulaire viaducten’ in 2019.
Als resultaat van deze SBIR vormen deze 2 consortia, Liggers 2.0 (Dura Vermeer, Royal Haskoning DHV, Haitsma Beton en Vlasman) en Closing the Loop (GBN, Strukton, Antea Group Nederland en Nebest), vanaf nu samen een koplopersgroep op het gebied van hergebruik van liggers. Dit gebeurt onder de naam Groene Liggers V.O.F.
Het succes van het hergebruik van liggers heeft het consortium Liggers 2.0 begin 2023 bewezen, met onder andere het inijzen van bestaande liggers in een nieuw viaduct bij Hoog Burel (A1). Dat het kan, weten we dus.
Closing The Loop
Het consortium Closing The Loop ontwikkelde onder andere een scan die de herbruikbaarheid van bestaande objectonderdelen van kunstwerken zoals viaducten en bruggen kan bepalen. In de V.O.F. maken beide consortia dankbaar gebruik van elkaars ervaring en expertise, om nog een stap dichterbij te komen bij het hergebruik van liggers als 'het nieuwe normaal.'
‘De partners waarmee wij Groene Liggers V.O.F. hebben gevormd zijn vanaf het begin betrokken geweest om circulaire viaducten werkelijkheid te laten worden’, vertelt Eline Hordijk, projectmanager bij Groene Liggers V.O.F.
‘We hebben al in meerdere pilots laten zien dat het technisch kan. Dit vervolgtraject is noodzakelijk om het niet bij die pilots te laten, maar echt tot opschaling te komen. Daar gaan we nu mee aan de slag, samen met Rijkswaterstaat.’
Opschaling van het werk
De belangrijkste vraag waar de partners de komende tijd mee aan de slag gaan is wat er nodig is voor opschaling. Door middel van een aantal verschillende pilots met activiteiten van oogst tot en met herinzet, wordt verdere ervaring opgedaan met als doel om het hergebruik van liggers te normaliseren.
De eerste praktijklessen haalt het samenwerkingsverband uit het oogsten, opslaan en modificeren van hergebruikte liggers uit het project A9 Badhoevedorp-Holendrecht. Deze prefab liggers kunnen na modificatie weer op andere plekken worden hergebruikt.
Voor een belangrijk deel is de herbestemming van de te oogsten liggers al bekend. Ook worden er liggers geoogst en tijdelijk opgeslagen voor nog nader toe te kennen projecten.
Het belang van kennisdeling
Innovatie en opschaling van de circulaire liggers vraagt om nauwe samenwerking tussen de markt en de overheid. Om de ontwikkeling naar een volwassen markt mogelijk te maken is naast het opdoen van ervaring in de praktijk, ook kennisontwikkeling en -deling nodig.
Leren en ontwikkelen is dan ook een belangrijk onderdeel van deze samenwerkingsovereenkomst. Wat werkt goed en wat kan juist verbeterd worden? Door deze kennis actief te delen, dragen we niet alleen bij aan kennisontwikkeling en het volwassen worden van de markt, maar ook aan oplossingen en inzichten voor een circulaire economie in het algemeen.
Van ambitie naar werkelijkheid
Dit project maakt deel uit van de ambitie van Rijkswaterstaat om in 2030 klimaatneutraal en circulair te werken. Het realiseren van deze doelstelling vereist inkoopbare oplossingen. In Nederland zijn ongeveer 40.000 bruggen en viaducten, waarvan de komende 15 tot 20 jaar 295 viaducten moeten worden vervangen.
De komende tijd zullen we dan ook verder inzetten op het ontwikkelen van de productgroep ‘Circulaire Viaducten’. Met de ontwikkeling van deze samenwerking zorgen we ervoor dat waardevolle liggers worden behouden en het gebruik van schaarse grondstoffen wordt geminimaliseerd. Op deze manier streven we niet alleen naar duurzaamheid, maar dragen we ook bij aan een leefbare en veilige toekomst voor de volgende generatie.
Verdere informatie, lessen uit de praktijk en voorbeelden zijn te vinden op de website Circulaire Viaducten.